پاسخ روانشناختی به بحران
اقدامات مدیریت مشاوره دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خلال جنگ تحمیلی و پس از آن
در پی تنشها، حملات و شرایط بحرانی اخیر که منجر به بروز اضطراب، احساس ناایمنی، تنهایی و درماندگی در میان برخی از دانشجویان شده است، مدیریت مشاوره و سلامت روان دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با هدف حفظ و ارتقاء سلامت روان دانشجویان، اقدامات چندلایه، علمی و مستمری را طراحی و اجرا کرده است.

به گزارش مفدا بهشتی- این مداخلات، با تأکید بر دسترسیپذیری فوری، مداخلات روانشناختی کوتاهمدت، ارتباط مستمر با دانشجویان، تولید محتوای حمایتی، و خدمات آنلاین و حضوری چندوجهی انجام شده است.
اقدامات اجرایی و میدانی
۱. بازدید میدانی فوری از خوابگاهها
در نخستین روزهای بحران، تیم روانشناسان و مددکاران اجتماعی مدیریت بهصورت فعال وارد خوابگاههای دانشجویی (امام علی، طوس، بیک محمدی، آوینی، شهید احدی، الزهرا و سمیه) شدند و با گفتوگوهای چهرهبهچهره، وضعیت روانی دانشجویان را بررسی کرده و حمایت اولیه روانشناختی ارائه دادند. این بازدیدها بهصورت روزانه ادامه یافته و در خوابگاههای فعال بهصورت شیفتی حضور دارند.
۲. تماسهای رندوم و هدفمند با دانشجویان
روانشناسان مرکز مشاوره با برقراری تماسهای تلفنی تصادفی با دانشجویان ساکن خوابگاهها، تلاش کردند ضمن بررسی وضعیت هیجانی آنان، در صورت نیاز، مشاوره تلفنی کوتاهمدت ارائه داده یا فرد را برای خدمات درمانی بعدی هدایت کنند.
همچنین دانشجویانی که پیشتر دارای اختلالات روانی یا شرایط آسیبپذیر بودند، بهصورت هدفمند تحت پیگیری حمایتی مستمر قرار گرفتند.
همچنین مددکاران اجتماعی مدیریت مشاوره به دانشجویان در معرض خطر ارتباط گرفته و حمایتهای روانی اجتماعی موثر را ارائه نمودند همچنین دانشجویان نیازمند دریافت خدمات روانشناسی و روانپزشکی نیز توسط مددکاران اجتماعی (Hotline) به تیم درمان ارجاع شدند.
طراحی فرم ارزیابی روانشناختی سریع تلفنی (طرح حالت این روزها چطوره) و تقسیم بندی تماسهای تلفنی شروع از ۱۰ تیرماه لغایت ۵ مرداد ۱۴۰۴
۳. حضور شیفتی کارشناسان در مرکز مشاوره دانشگاه
برای تضمین پاسخگویی مداوم و هماهنگی مداخلات، کارکنان ستادی مرکز مشاوره بهصورت نوبتی در محل حضور فعال دارند و بر فرآیند تماسها، ارجاعات، گزارشدهی، و پشتیبانی از مشاوران ناظر هستند.
پشتیبانی روانشناختی از راه دور
۴. راهاندازی Helpline و Hotlineو QR تو تنها نیستی
برای افزایش دسترسی دانشجویان به خدمات فوری در ساعات شبانهروز، خطوط ارتباطی فعال شدهاند:
- Helpline: ۰۹۰۳۰۲۶۰۳۶۷
- Hotline: ۰۹۳۶۹۴۵۲۴۰۸
دانشجویان میتوانند از ساعت ۹ صبح تا ۲۳ با روانشناسان مرکز تماس بگیرند و خدمات حمایتی فوری، تخلیه هیجانی یا راهنمایی دریافت کنند.
۵. ایجاد گروه حمایتی روانشناختی در پیامرسان بله
بهمنظور ایجاد فضای تعاملی و حمایتی پایدار، گروهی به نشانی زیر راهاندازی شده است که روزانه از ساعت ۹ تا ۲۳ فعال است:
روانشناسان و مددکاران اجتماعی مدیریت در این گروه به سؤالات دانشجویان پاسخ میدهند، تمرینهای آرامسازی و خودمراقبتی ارائه میکنند، و احساس همدلی و همراهی را تقویت مینمایند.
خدمات برخط و تسهیل ارتباط درمانی
۶. راهاندازی سامانه نوبتدهی آنلاین خدمات مشاوره
برای کاهش مراجعه حضوری، افزایش امنیت روانی و سهولت در دسترسی، سامانه نوبتدهی مرکز مشاوره با امکان انتخاب نوع خدمات (روانشناسی، روانپزشکی، مددکاری اجتماعی) راهاندازی شده است:
دانشجویان میتوانند از این سامانه برای رزرو جلسات حضوری، تلفنی یا آنلاین استفاده کنند. کلیه امکانات سامانه بر روی اینترنت ملی قرار دارد و جلسات به صورت تصویری و صوتی بر روی آدرسهای تعریف شده بر روی پلتفرم اسکایروم است.
تولید محتوای روانشناختی – آموزشی
۷. تألیف و طراحی ۱۰ بروشور گرافیکی روانشناختی
مرکز مشاوره با بهرهگیری از تیم تخصصی روانشناسی و طراحی، ۱۰ عنوان بروشور کوتاه و کاربردی تدوین کرده است. این بروشورها بهصورت چاپی و دیجیتال در دسترس دانشجویان قرار گرفته و شامل موضوعاتی نظیر:
- مقابله با اضطراب بحران
- مراقبت روانی در خوابگاه
- تنفس در شرایط اضطراری
- راهنمای خدمات مرکز مشاوره
- کمک به دوستان مضطرب
- و...
۸. تولید هشت کلیپ کوتاه روانشناختی حمایتی
این کلیپها توسط روانشناسان و مددکاران اجتماعی با رویکرد آگاهیبخشی کوتاه و فوری، در قالب ویدئوهای ۳۰ تا ۹۰ ثانیهای تهیه شدهاند و موضوعاتی نظیر را پوشش میدهند و در کانالهای رسمی مرکز و فضای مجازی منتشر شدهاند.
- توقف افکار منفی
- مواجهه با خشم و شوک
- مراقبت از خود
- اضطراب امتحان در شرایط بحران
- تکنیکهای ذهنآرامسازی
- مراقبت روانی بعد از حادثه
۹. تدوین پروتکل و چک لیست
- راهنمای عملکرد قبل از آژیر خطر آمادگی و برنامهریزی (فاز اول)
- راهنمای عملکرد فاز دوم حین آژیر (مدیریت بحران)
- راهنمای عملکرد بعد از آژیر (بازیابی و حمایت بلند مدت) فاز سوم
- پروتکل مداخله در استرس حاد (جنگ)
- فرم ارزیابی استرس حاد
نتیجهگیری
مدیریت مشاوره و سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با رویکردی پیشگیرانه، حمایتی و مداخلهگرانه در این دوران دشوار، تلاش کرده است تا نهتنها به دانشجویان مضطرب و آسیبدیده پاسخ دهد، بلکه زیرساختهای پایداری برای تداوم سلامت روان در طول بحران فراهم آورد.
ارتباط با مرکز مشاوره:
- سایت: moshavereh@sbmu.ac.ir
- سایت وقتدهی آنلاین: www.sbmucc.ir
- خط تماس فوری و بحران روانی: ۰۹۳۶۹۴۵۲۴۰۸
- خط پشتیبانی روانشناختی: ۰۹۰۳۰۲۶۰۳۶۷ – ساعت اداری
- گروه حمایتی در پیامرسان بله: ble.ir/join/۲be۶KzSKG۳
- اکانت ما در پیام رسان بله: @SBMUCC
مرکز مشاوره و سلامت روان دانشگاه | همراه شما در سختترین لحظهها
نظر