به گزارش مفدا، شورای عالی انقلاب فرهنگی، اساسنامه سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور را ابلاغ کرد.

این اساسنامه به وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان اداری و استخدامی کشور، سازمان برنامه و بودجه کشور، دانشگاه آزاد اسلامی، ستاد راهبری و نظارت تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی، ستاد راهبری و نظارت علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه فرهنگیان، کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، شورای تحول و ارتقا علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی، مرکز رصد برنامه ریزی و ارزیابی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شده است.

اساسنامه سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور که در جلسه ۸۹۷ مورخ ۱٤۰۲.۱۲.۰۸ شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسه ۴۶۶ مورخ ۱٤۰۲.۱۲.۰۱ شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است برای اجرا ابلاغ شده است.

در فصل اول به کلیات موضوع پرداخته شده و اصطلاحات متعدد آن تشریح شده است. نظام آموزش کشور در این سند عبارت است از تمام ابعاد و مقاطع آموزش رسمی کشور در دو حیطه آموزش عمومی و آموزش عالی در دو بخش پزشکی و غیر پزشکی. همچنین سنجش، ارزشیابی، تضمین کیفیت، اعتبار سنجی بر اساس شاخص‌ها و استانداردهای تعریف شده مدنظر هستند.

به گزارش مهر، آزمون‌های فراگیر کشوری به آزمون‌هایی در حیطه عمومی با تخصصی اطلاق می‌شود که بر اساس نتایج آن درباره تخصیص جایگاه با امتیاز به فرد آزمون دهنده تصمیم گیری با میزان توانایی با شایستگی وی در زمینه‌ای خاص تعیین می‌شود و از حیث شرکت کنندگان در مقیاس منطقه‌ای با کشوری برگزار می‌شود.

استقرار و تعالی نظام جامع سنجش آموزش کشور مهمترین هدف سازمان ملی

در ماده ۲ به اهداف و مأموریت‌ها این سازمان پرداخته شده است. از جمله این اهداف می‌توان به استقرار و تعالی نظام جامع سنجش آموزش کشور، استقرار و تعالی نظام جامع رصد نظارت ارزشیابی اعتبار سنجی و رتبه بندی و تضمین کیفیت بیرونی نظام آموزش کشور، استقرار و تعالی نظام اعتبار سنجی آموزش‌های غیر رسمی، ارتقا روش‌های سنجش و شیوه‌های اجرای آزمون‌ها و کسب مرجعیت تخصصی در حوزه‌های مأموریتی در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین المللی اشاره کرد.

در وظایف و اختیارات این اساسنامه به این نکته تاکید شده است آزمون‌های جدید و پیش بینی شده در صورت تصویب در شورای سنجش و پذیرش در شمول این بند قرار می‌گیرد و برای تمامی افرادی که تحصیل می‌کنند کد یکتای تحصیلی تعیین می‌شود.

خلاصه وظایف و اختیارات سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور

۱) برنامه ریزی و مدیریت اجرای سنجش توانمندی‌های آموزشی متقاضیان ورود به سطوح مختلف آموزش عالی

۲) ارزشیابی میزان تحقق اهداف تعلیم و تربیت

۳) برنامه ریزی و مدیریت اجرای آزمون‌های نهایی آموزش و پرورش

۴) برنامه ریزی و راهبری اجرایی نظام اعتبارسنجی آموزش‌های غیر رسمی

۵) تشکیل شناسنامه ملی آموزشی و تربیتی احراز اصالت مدارک تحصیلی و رصد تحصیلی افراد با تخصیص کد یکتای تحصیلی در کلیه مقاطع آموزشی

۶) رصد بررسی صلاحیت، اعتبار سنجی صدور مجوز و راهبری مراکز داخلی مجری آزمون‌های بین المللی

۷) رصد، بررسی صلاحیت اعتبار سنجی صدور مجوز برگزار کنندگان و تعیین آزمون‌های معیار زبان فارسی برای غیر فارسی زبانان جهت تحصیل و اشتغال در ایران

۸) طراحی برنامه ریزی و مدیریت اجرای ارزشیابی بیرونی اعتبار سنجی و تضمین کیفیت بیرونی نظام آموزش رسمی و غیر رسمی کشور

۹) اعتبارسنجی و رتبه بندی بومی مراکز آموزشی تربیتی و پژوهشی رسمی و غیر رسمی در سطوح دانشگاه و مدرسه و مؤسسه و اعطا جوایز ملی کیفیت با هدف توسعه عدالت آموزشی اعتماد و سرمایه اجتماعی

۱۰) توسعه شیوه‌های نوین الکترونیک و هوشمند در سنجش، ارزشیابی و رتبه بندی

۱۱) تحلیل داده‌ها و روندهای آموزشی تهیه نقشه‌های توصیفی و آماری و نگاشت‌های سیاستی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور

۱۲) انجام پژوهش‌های کاربردی، ارائه خدمات مشاوره‌ای تخصصی و آموزش‌های حرفه‌ای کوتاه مدت در حوزه‌های مأموریتی

۱۳) تدارک زمینه‌های مشارکت بخش غیر دولتی تخصصی و حرفه‌ای و مردمی مراجع ارزیاب، شرکت‌های دانش بنیان انجمن‌ها و نهادهای حرفه‌ای در ابعاد اجرایی مأموریت‌های سازمان

١۴) تا زمان تصویب طرح پذیرش دانشجو (موضوع تبصره ۳ ماده ۲ مصوبه سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی پس از پایان متوسطه شورای عالی انقلاب فرهنگی) اعلام نتایج و تعیین پذیرفته شدگان در کلیه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در آزمون‌های برگزار شده توسط سازمان صورت می‌گیرد.

ضمن اینکه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی موظفند اطلاعات کامل ثبت نام کنندگان خود را در سامانه‌ای که به این منظور توسط سازمان تهیه می‌شود، ثبت کنند.

۱۵) همکاری متقابل و انعقاد تفاهم نامه با سازمانهای همتا در سطوح منطقه‌ای و بین المللی و فعال در سایر کشورها با رعایت قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران

در فصل دوم اساسنامه ارکان سازمان معرفی شده است. این ارکان شامل هیأت امنا و رئیس سازمان، شوراهای سنجش و پذیرش دانشجو (موضوع قوانین مصوب سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۵ مجلس شورای اسلامی)، شورای ارزشیابی اعتبار سنجی، تضمین کیفیت و رصد کیفیت نظام آموزش کشور است.

بر اساس ماده ۵ این اساسنامه هیأت امنا، عالی‌ترین مرجع سازمان در زمینه تعیین خط مشی‌ها و تصمیم گیری های کلان و دارای کلیه اختیارات قانونی در حدود مأموریت اهداف و وظایف سازمان و اداره امور آن است.

ترکیب هیأت امناء سازمان ملی سنجش

ترکیب هیأت امنا شامل رئیس جمهور به عنوان رئیس هیأت امنا و در غیاب وی معاون اول رئیس جمهور، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزیر آموزش و پرورش، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، دو نفر از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به پیشنهاد شورای عالی انقلاب فرهنگی، رئیس سازمان به عنوان دبیر هیأت امنا و دو نفر از رؤسای دانشگاه‌ها یک نفر از رؤسای دانشگاه‌های وزارت علوم و یک نفر از رؤسای دانشگاه‌های وزارت بهداشت به انتخاب شورای عالی انقلاب فرهنگی، چهار نفر متخصص و صاحب نظر در حوزه سنجش و ارزشیابی آموزشی به انتخاب شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

احکام اعضا منتخب شورای عالی انقلاب فرهنگی توسط رئیس هیأت امنا برای دوره ۴ ساله صادر می‌شود و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.

در ماده ۷ وظایف و اختیارات هیأت امنا شامل تصویب سیاست‌های اجرایی و برنامه‌های توسعه‌ای و راهبردی سازمان، تصویب مقررات و آئین نامه‌های پیشنهادی از شوراهای سازمان، تأیید گزارش‌های سالانه و تحلیل‌های کلان کشوری نظارت بر عملکرد سالانه سازمان است که به تفصیل در اساسنامه تشریح شده است.

بر اساس ماده ۱۰ این اساسنامه رئیس سازمان به عنوان بالاترین مقام اجرایی سازمان به پیشنهاد هیأت امنا و تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی و با حکم رئیس جمهور به مدت چهار سال منصوب می‌شود. انتخاب مجدد وی برای دوره‌های بعدی بلامانع است.

دو نفر به پیشنهاد هیأت امنا برای احراز پست ریاست سازمان معرفی می‌شوند که باید دارای سابقه آموزشی، سابقه مثبت مدیریت و دارای تخصص یا تجربه مفید در حوزه‌های مرتبط با سنجش و ارزشیابی باشند.

در ماده ۱۲ این اساسنامه وظایف رئیس سازمان تشریح شده است. راهبری و هدایت امور سازمان، ارائه گزارش‌های سالانه و دوره‌ای از برنامه و عملکرد سازمان و پیشنهاد تشکیلات سازمانی به هیأت امناء در چارچوب ضوابط و مقررات بخشی از این وظایف است.

در این اساسنامه ترکیب و وظایف شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور و ترکیب و وظایف شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌ها مشخص شده است.

همچنین بر اساس ماده ۱۵ اساسنامه، شورای ارزشیابی اعتبار سنجی، تضمین کیفیت و رصد نظام آموزش کشور این شورا مرجع علمی، راهبری و تصمیم سازی در حوزه مأموریت رصد ارزشیابی اعتبار سنجی و تضمین کیفیت نظام آموزش کشور در سطح سازمان است.

ترکیب شورای ارزشیابی اعتبار سنجی، تضمین کیفیت و رصد نظام آموزش کشور

ترکیب شورای ارزشیابی اعتبار سنجی، تضمین کیفیت و رصد نظام آموزش کشور شامل رئیس سازمان (رئیس شورا)، معاون ذیربط سازمان (دبیر شورا)، معاون آموزشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، معاون آموزشی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش، معاون ذیربط رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، رئیس شورای تحول و ارتقا علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیر ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، رئیس مرکز رصد برنامه ریزی و ارزیابی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، نماینده فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، معاون ذیربط رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، سه نفر متخصص و صاحب نظر حوزه ارزشیابی آموزشی از سه حوزه آموزش عمومی، آموزش عالی و آموزش مهارتی (هر حوزه یک نفر) با انتخاب و معرفی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

در این اساسنامه به موضوع ارزشیابی کیفیت آموزش نگاه ویژه ای صورت گرفته است از همین رو بر اساس ماده ۱۷ وظایف شورای ارزشیابی اعتبار سنجی، تضمین کیفیت و رصد کیفیت نظام آموزش کشور تشریح شده است. از جمله این وظایف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- تدوین آئین نامه‌ها، دستور العمل ها و رویه‌های مورد نیاز جهت اجرای اثربخش فعالیت‌های ارزشیابی، اعتبار سنجی و تضمین کیفیت آموزش عمومی و عالی

۲- برنامه ریزی سالانه و بلندمدت سازمان در حوزه ارزشیابی اعتبار سنجی و تضمین کیفیت آموزش عمومی و عالی

۳- پایش روند اجرای فرایندهای ارزشیابی اعتبار سنجی و تضمین کیفیت در سطوح مختلف نظام آموزش کشور

۴- تدوین ضوابط معیارها و استانداردها، الزامات ارزشیابی اعتبار سنجی و تضمین کیفیت و رتبه بندی آموزش عمومی و عالی

۵- تعیین ضوابط و معیارها و فرآیندهای اعتبار بخشی مدارک تمامی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی

۶- طراحی و تدوین کاریست عملیاتی حاصل از نتایج ارزشیابی کیفیت در سطوح مختلف نظام آموزش عمومی و عالی

۷- تدوین الزامات تشویقی و ترغیبی جهت تقویت فعالیت‌های ارزشیابی اعتبار سنجی و تضمین کیفیت در سطوح مختلف آموزش عمومی و عالی

۸- پیشنهاد سازوکار حضور و عضویت در نهادهای اعتبار سنجی و تضمین کیفیت منطقه‌ای و بین المللی

در فصل سوم اساسنامه به ساختار، منابع انسانی و امور مالی و در فصل چهارم نیز به سایر مقررات از جمله اصلاح، انحلال یا ادغام اشاره شده است.